اگرچه سيمان پرتلند در کارخانه تست شده و بعد از آن به بازار عرضه مي‌شود. ولي در ساخت و ساز بايد قبل از استفاده، از مرغوبيت آن مطمئن شويم.

کيفيت

آزمايش کيفيت سيمان پرتلند بايد به همان شيوه سيمان‌هاي رزنديل انجام گيرد. رنگ سيمان سفت شده در هواي آزاد بايد به صورت يک دست خاکستري مايل به آبي باشد و لکه‌هاي زرد رنگ نماينگر سيمان پرتلند ضعيف است.

ملاتي که در آب ساخته مي‌شود بايد داراي لبه‌هاي نازک باشد و اگر بعد از 24 ساعت ترک‌هايي را در لبه‌هاي آن مشاهده کرديد، استفاده از آن در محيط هاي مرطوب نامناسب است و در غير اين صورت مي توان به آن اطمينان کرد. اين يک آزمايش بسيار ساده است و اگر قرار است سيمان پرتلند را در زير آب استفاده کنيد حتما بايد آن را انجام دهيد.

عيار

بدون شک سيماني که به خوبي سوزانده و به شيوه‌اي مناسب خرد مي‌شود در هنگام استفاده با ماسه بسيار قوي‌تر است، چرا که هر چه ريزچه‌هاي آن بهتر بتوانند ماسه‌ها را احاطه کنند، توان سفت شدگي سيمان پرتلند هم بيشتر خواهد بود. همچنين سيماني که به خوبي خرد شده بهترين انتخاب براي استفاده است. سيمان‌هايي که به خوبي سوزانده و به شيوه‌اي مناسب خرد شده‌اند بهترين ملات‌هاي ممکن را در اختيار قرار خواهند داد.

اندازه گيري معيار، "درجه عيار سيمان توسط درصدي اندازه گيري مي‌شود که از سرندهايي با تعداد خاصي سوراخ در اينچ مربع رد نمي‌شود." سيماني که از يک سرند با 2500 سوراخ با تنها 5 تا 10 درصد باقيمانده رد مي‌شود، مطمئنا براي هر سازه‌اي مي‌تواند بسيار مناسب باشد.

قدرت

مهمترين آزمايش سيمان مربوط به قدرت آن مي‌باشد. اين مرحله معمولا توسط آزمودن مقاومت کششي سيمان چه به صورت خالص يا به صورت مخلوط با ماسه انجام مي‌پذيرد.

اگرچه ملات سيمان پرتلند معمولا تحت فشار تراکمي قرار مي‌گيرد، مقاومت آن در برابر تراکم بسيار بيشتر از کشش مي‌باشد، تا جايي که سيمان در بسياري از اوقات با کشش‌هاي ضعيف هم شکسته مي‌شود.

به شکل قالب درآوردن، روش آزمايش توان کششي سيمان يا ملات با استفاده از قالبي کردن سيمان يا ملات مي‌باشد و بعد از مدت زماني مشخص، از هم جدا شده و نيروي مورد نياز براي ايجاد شکستگي به دقت اندازه گيري مي‌شود. همانطور که از جانب جامعه مهندسين عمران توصيه شده است.

دستگاه آزمايش

دستگاه‌هاي زيادي براي فروش وجود دارند، که مخصوص آزمودن سيمان ساخته شده‌اند. ساختارهاي بنايي يک دستگاه آزمودن سيمان مي‌تواند توسط يک مکانيک و با هزينه حداقل ساخته شود.

اين دستگاه به اندازه نمونه‌هاي پيشرفته‌تر آن راحت يا دقيق نيست، اما براي استفاده‌هاي عملي تا حد زيادي مناسب است. اين دستگاه اساسا از يک اهرم چوبي همسنگ شده ساخته مي‌شود که 3 متر درازا دارد، بر روي يک پين افقي کار مي‌کند، بين دو ميله پهن قرار داشته که 50 سانتي متر با هم فاصله دارند. بر روي بازوي دراز اين دستگاه يک چرخ دنده‌دار وجود دارد که وزن مشخصي را حمل مي‌کند.

فاصله‌هاي تکيه گاه به فوت و اينچ بر روي سطح اهرم و همچنين تاثير مربوط به هر وزن در هر نقطه‌اي ثبت مي‌شوند. بست نگهدارنده قالب از بازوي کوچک و به فاصله 45 سانتي متر تکيه‌گاه آويزان مي‌شود. بست‌هاي نگهدارنده از جنس چوب هستند و با استفاده از اتصال‌هاي کلويس به ترتيب به بازوي اهرم و صفحه زيرين وصل مي‌شوند. پين از جنس آهن بوده و سوراخ‌هاي پين توسط واشرهاي آهني تقويت شده‌اند.

زماني که به فشارهاي زياد نياز وجود دارد، وزنه‌هاي بيشتر بر روي باز آويزان مي‌شوند. فشارهاي 3000 پوندي با استفاده از اين دستگاه به کار گرفته شده‌اند.

در هنگام اضافه کردن بار بر روي قالب، توصيه مي‌شود که در مورد سيمان پرتلند از 0 شروع شده و با نرخ 180 کيلوگرم در دقيقه افزايش پيدا کند، و همچنين در مورد سيمان و ملات طبيعي از 0 شروع شده و با نرخ 90 کيلوگرم در دقيقه افزايش يابد.

يک آزمايش سنگين ممکن است توسط آويختن بست‌ها از يک تيرک يا پايه و سپس آويزان کردن يک سطل يا جعبه از بست پاييني انجام شود، که در آن تا زمان شکستن قالب شن ريخته مي شود و سپس وزن آن حساب مي‌شود.